کپسول بومن

کپسول بومن

کپسول بومن ,کپسول بومن و گلومرول,کپسول بومن کلیه,ساختار کپسول بومن,دیواره کپسول بومن,وظیفه کپسول بومن,بافت پوششی کپسول بومن,نوع بافت کپسول بومن

توضیحاتی در مورد کپسول بومن

ما می دانیم منشا ادرار از خون است بنابراین ارتباط بین رگ‌های خونی و گردیزه‌ها از طریق شبکه‌های مویرگی برقرار می‌شود در ادامه نحوه شکل گیری، نقش و محل این شبکه‌های مویرگی را به تفضیل توضیح می دهیم : به هر کلیه یک سرخرگ وارد می‌شود ( از طریق ناف کلیه ) سپس انشعابات آن از فضای بین هرم‌های کلیه عبور کرده تا به بخش قشری کلیه برسند ( حدود 80% نفرون‌ها در بخش قشری کلیه واقع اند) . به هر نفرون (گردیزه) یک سرخرگ آوران ( انشعابی از سرخرگ کلیه ) وارد می‌شود. سرخرگ آوران ( که خون روشن دارد ) وارد کپسول بومن شده در آن جا شبکه مویرگی گلومرولی ( شبکه مویرگی اول یا کلافک ) را می سازد. سپس سرخرگی به نام سرخرگ وابران از شبکه مویرگی گلومرولی خارج شده کپسول بومن را ترک می‌کند و با پیچیدن در اطراف لول‌های پیچ خورده نزدیک و دور و لوله هنله شبکه مویرگی دوم ( شبکه مویرگی دور لوله‌ای ) را می سازد . شبکه مویرگی گلومرولی کار تراوش مواد پلاسما در کپسول بومن و شبکه مویرگی دور لوله‌ای کار بازجذب مواد مفید و ترشح برخی مواد ( یون هیدروژن ، سم‌ها ، برخی داروها ) به نفرون‌ها را انجام می دهد . در پایان، سرخرگ وابرانی که شبکه مویرگی دور لوله‌ای ساخته بود ، به سیاهرگ‌های کوچکی تبدیل گردیده ( دارای خون تیره ) در نهایت سیاهرگ کلیوی را می سازند. محل شبکه مویرگی گلومرولی : داخل کپسول بومن / نقش شبکه مویرگی گلومرولی : تراوش مواد پلاسما به داخل کپسول بومن / نوع مویرگ‌های شبکه مویرگی گلومرولی : مویرگ‌های منفذدار محل شبکه مویرگی دور لوله‌ای : اطراف لوله‌های پیچ خورده نزدیک و دور و لوله هنله / نقش شبکه مویرگی دور لوله‌ای : ● باز جذب مواد مفید تراوش شده ● ترشح برخی مواد به نفرون‌ها ( مثل +H ، برخی داروها ، سم‌ها و… ) هم ساختار کپسول بومن و هم ساختار شبکه مویرگی گلومرولی برای تراوش مناسب است . چرا کپسول بومن ؟ به دلیل یاخته‌های پودوسیت و شکاف‌های تراوشی متعدد بین آن / چرا شبکه مویرگی گلومرولی ؟ به دلیل وجود مویرگ‌های منفذ دار فاصله بین این دو ردیف سلول (از یکسو اندوتلیوم مویرگ و از سوی دیگر سلول‌های اپیتلیوم در کپسول بومن) توسط پرده‌ای به نام غشای پایه پر می‌شود. سلول‌های اپیتلیال در محل توری نیز از یکدیگر فاصله گرفته و روزنه‌های ایجاد می‌کنند که از راه غشای پایه موجود بین سلول‌های اندوتلیوم و اپیتلیوم با روزنه‌های بین سلول‌های اندوتلیوم در ارتباط بوده مسیری را به وجود می‌آورند که پلاسما از راه آن به پوشینه بومن راه می‌یابد. در کپسول بومن دسته‌ای مویرگ به نام گلومرول وجود دارد که به دیواره کپسول بومن چسبیده‌است. مجموع پوشینه بومن و کلافک را جسم مالپیگی می‌نامند. پلاسما از دیواره این مویرگها و پس از تک لایه یاخته‌ای بافت پوششی دیواره کپسول بومن عبور کرده و در حفره کپسول تجمع می‌یابد تا جریان خود را در بخشهای مختلف نفرون آغاز کند. مویرگهای کلافکی از نفوذپذیری خیلی بیشتری نسبت به مویرگهای سایر نقاط بدن برخوردار هستند. اپی‌تلیوم پوشینه بومن پایکدار و شکافدار است این شکافها توسط غشای نازکی بسته شده‌اند. غشای کلافکی از عبور آزاد مواد خنثی با قطر بیشتر از ۸ نانومتر جلوگیری می‌کند. بنابراین غشای کلافکی با وجود تراوایی بسیاری که دارد دارای تراوایی انتخابی است.در این مطلب از سایت جسارت در مورد کپسول بومن صحبت میکنیم امیدواریم مورد توجه قرار بگیرد.همراهان گرامی سایت جسارت ، مصرف و تعیین دوز دارو به عهده پزشک معالج شما می باشد و سایت جسارت هیچگونه مسئولیتی در خصوص مصرف خود سرانه داروها ندارد. حتماً قبل از استفاده از این دارو با پزشک معالج خود مشورت نمایید و از مصرف خودسرانه دارو به شدت بپرهیزید!

کپسول بومن چیست

کپسول بومن یا پوشینه بومن (به انگلیسی: Bowman’s capsule)، کپسول کروی‌شکلی(قیفی شکلی) که کلافک‌های (گلومرول‌های یا همان شبکه‌های مویرگی گلومرولی ) کلیه را می‌پوشاند. هر نفرون(گردیزه) از کپسول بومن (در ابتدای نفرون) ، لوله پیچ خورده نزدیک، لوله(قوس) هنله، لوله پیچ خورده دور تشکیل شده‌است. کپسول بومن از دو لایه (دیواره) خارجی (بیرونی) و داخلی تشکیل شده‌است.

بافت کپسول بومن

دیواره داخلی کپسول بومن از جنس بافت پوششی پودوسیت ( یاخته‌های پادار ، رشته‌های کوتاه و پا مانند ) تشکیل شده‌است . دیواره بیرونی کپسول بومن نیز از بافت پوششی سنگفرشی ساده ( یک لایه ) تشکیل گردیده است.

جسمک کلیوی

جسمک کلیوی یا جسمک مالپیقیان (بر اساس نام کاشف آن مارچلو مالپیقیانی (۱۶۲۸–۱۶۹۴)) (با جسمک مالپیقیان در طحال اشتباه نشود) در کلیه نخستین بخش غربالگر خون در نفرون است. جسمک کلیوی شامل ۲ ساختار کلافک و کپسول بومن است. کلافک یا گلومرول (به انگلیسی: glomerulus) شبکهٔ مویرگی واقع در انتهای پوشینهٔ بومن (کپسول بومن) در کلیهٔ مهره‌داران است. کلافک شبکه‌ای از مویرگ‌ها است که جریان خون کلیه از طریق سرخرگ آوران وارد کرده و پس از صافی شدن توسط سرخرگ وابران خارج می‌شود. کلافک درون پوشینهٔ بومن قرار دارد. خون با عبور از طریق دیواره‌های مویرگی و لایه داخل پوشینهٔ بومن فیلتر شده و برای صافی شدن نهایی به سمت هنله می‌رود. کپسول بومن یا پوشینه بومن (به انگلیسی: Bowman’s capsule)، کپسول کروی‌شکلی که کلافک‌های (گلومرول‌های) کلیه را می‌پوشاند. هر نفرون ار کپسول بومن، لوله پیچیده نزدیک، لوله هنله، لوله پیچیده دور و مجرای جمع‌کننده تشکیل شده‌است. پوشینه بومن از یک لایه سلول پوشانده شده و کلافه مویرگی گلومرول به شکلی در کنار آن قرار می‌گیرد که واقع سلول‌های پوشاننده درون کپسول بومن از خارج روی دیواره این مویرگ‌ها جای می‌گیرد. فاصله بین این دو ردیف سلول (از یکسو اندوتلیوم مویرگ و از سوی دیگر سلول‌های اپیتلیوم در کپسول بومن) توسط پرده‌ای به نام غشای پایه پر می‌شود. سلول‌های اپیتلیال در محل توری نیز از یکدیگر فاصله گرفته و روزنه‌های ایجاد می‌کنند که از راه غشای پایه موجود بین سلول‌های اندوتلیوم و اپیتلیوم با روزنه‌های بین سلول‌های اندوتلیوم در ارتباط بوده مسیری را به وجود می‌آورند که پلاسما از راه آن به پوشینه بومن راه می‌یابد. لایهٔ غربالگر جسمک کلیوی شامل لایه‌های سوراخ دار درون رگی مویرگ‌های کلافک، لایه بازال سلول‌های درون رگی به هم متصل و کلافک پوش‌ها (به انگلیسی: podocytes) و شکاف‌های فیلتراسیون کلافک پوش‌ها است. این لایهٔ غربالگر اجازهٔ عبور آب، یون‌ها، و مولکول‌های کوچک را از خون به داخل فضای بومن می‌دهد. جسمک کلیوی در فراآیند فراتصفیه که طی آن نیروی هیدرواستاتیک مولکولهای کوچک مانند آب، گلوکز، اسیدهای آمینه، کلرید سدیم و اوره را از خون موجود در در کلافک و در سراسر غشای پایهٔ کپسول بومن و از طریق فیلتریت (صافی) به نفرون‌ها وارد می‌کن نقش اساسی دارد. جسمک کلیوی شامل ۲ قطب است، قطب رگی و قطب ادراری. جریان خون در قطب رگی این مویرگ‌ها از طریق سرخرگ‌چه آوران برقرار می‌شود و از طریق سرخرگ‌چه وابران از این مویرگ‌ها خارج می‌شود. فشار خون در سرخرگ‌چه وابران بالاتر از فشار خون در سرخرگ‌چه آوران می‌باشد به این دلیل که سرخرگ‌چه وابران دارای قطر کوچکتری از سرخرگ‌چه آوران است. قطب ادراری به مجرای لوله مجاور حلقوی (به انگلیسی: Proximal convoluted tubule) خالی می‌شود.

دیواره کپسول بومن

کپسول بومن از دو دیواره شامل دیواره درونی و بیرونی تشکیل شده است دیواره درونی کپسول بوممن در تماس مستقیم با مورگ های کلافک می باشد این تماس توسط یاخته های این دیواره که به آن ها پودوسیت گفته می شود صورت می گیرد پودوسیت ها یاخته هایی از نوع یاخته های پوششی می باشند که به آن ها یاخته پادار نیز گفته می شود هر یک از یاخته های پودوسیت دارای چندین رشته می باشد که به وسیله آن ها اطراف مویرگ های کلافک را فرا گرفته اند نیم نکته : اشتباه نکنین که هر پودوسیت یه پا داره تو کتاب نوشته هر کدوم رشته های فراوانی دارند پس هر پودوسیت چندین رشته داره چون این رشته ها هم به پا شبیه هستن به پودوسیت ها یاخته های پا دار هم میگن پودوسیت ها به صورت یکنواخت اطراف مویرگ ها را فرا نگرفته اند بلکه بین پودوسیت ها شکاف هایی وجود دارد که مواد از همین شکاف ها به درون کپسول بومن تراوش می کنند یاخته های دیواره بیرونی کپسول بومن نیز از نوع بافت پوششی سنگفرشی ساده یا همان یک لایه می باشد دیواره بیرونی کپسول بومن در تماس مستقیم با مویرگ های گردیزه قرار نمی گیرد نیم نکته : اما اگه سوال بیاد که گردیزه ها در تماس مستقیم با کپسول بومن هستن درسته چون دیواره داخلی کپسول بومن در تماس مستقیمه با مویرگ های گردیزه

کلیه چیست

در بدن هر انسان سالم دو عدد کلیه وجود دارد که در سطح پشتی شکم، طرفین ستون مهره ها قرار گرفته اند. قسمت فوقانی کلیه ها تا محاذات دنده‌ی ۱۲ و قسمت تحتانی آن تا سومین مهره‌ی کمری امتداد دارد. کلیه راست به علت قرارگیری کبد کمی پایین تر از کلیه سمت چپ می باشد. اندازه کلیه ها معادل مشت بسته هر فرد می باشد. وزن تقریبی آنها در مردان ۱۲۵ الی ۱۷۰گرم و در زنان ۱۱۵ الی ۱۵۵گرم تخمین زده می شود. ضخامت کلیه‌ها : حدود ۲٫۵ الی ۳ سانتی متر طول کلیه ها: ۱۱ الی ۱۲ سانتی متر عرض کلیه ها: ۵ الی ۵٫۷ سانتی متر

کپسول کلیه

کپسول کلیه پرده ای شفاف از جنس بافت پیوندی رشته ای است که دور هر کلیه قرار گرفته است و آن ها را نفوذ میکروب ها حفظ می کند.

بخش های نفرون

هر نفرون از ۴ بخش تشکیل شده است که عبارتند از: کپسول بومن لوله پیچیده نزدیک قوس هنله لوله پیچیده دور

مشخصات کپسول بومن

بخش ابتدایی هر نفرون است. ظاهری قیف مانند دارد. در بخش قشری کلیه قرار گرفته است. درون آن شبکه مویرگی گلومرول وجود دارد. عمل تراوش ادرار را انجام می دهد.

وظایف کپسول بومن

سرخرگ کلیوی خون حاوی اکسیژن، نیتروژن و مواد غذایی را از طریق ناف کلیه وارد می کند. این خون توسط سرخرگ ستون های کلیوی وارد بخش قشری شده و از طریق سرخرگ آوران به شبکه مویرگی گلومرول در کپسول بومن می رسد. کپسول بومن با فرآیند تراوش مواد موجود در خون را فیلتر می کند. در کپسول بومن هیچ انتخابی بر روی مواد مفید یا دفعی صورت نمی گیرد و مولکول ها تنها بر اساس اندازه اجازه ورود به کپسول بومن را پیدا می کنند.

پوشینه بومن

کپسول بومن یا پوشینه بومن (به انگلیسی: Bowman’s capsule)، کپسول کروی شکلی که کلافک های (گلومرول های) کلیه را می پوشاند. هر نفرون ار کپسول بومن، لوله پیچیده نزدیک، لوله هنله، لوله پیچیده دور و مجرای جمع کننده تشکیل شده است. پوشینه بومن از یک لایه سلول پوشانده شده و کلافه مویرگی گلومرول به شکلی در کنار آن قرار می گیرد که واقع سلول های پوشاننده درون کپسول بومن از خارج روی دیواره این مویرگ ها جای می گیرد. فاصله بین این دو ردیف سلول (از یکسو اندوتلیوم مویرگ و از سوی دیگر سلول های اپیتلیوم در کپسول بومن) توسط پرده ای به نام غشای پایه پر می شود. سلول های اپیتلیال در محل توری نیز از یکدیگر فاصله گرفته و روزنه های ایجاد می کنند که از راه غشای پایه موجود بین سلول های اندوتلیوم و اپیتلیوم با روزنه های بین سلول های اندوتلیوم در ارتباط بوده مسیری را به وجود می آورند که پلاسما از راه آن به پوشینه بومن راه می یابد.

ساختار کپسول بومن

در کپسول بومن دسته ای مویرگ به نام گلومرول وجود دارد که به دیواره کپسول بومن چسبیده است. مجموع پوشینه بومن و کلافک را جسم مالپیگی می نامند. پلاسما از دیواره این مویرگها و پس از تک لایه یاخته ای بافت پوششی دیواره کپسول بومن عبور کرده و در حفره کپسول تجمع می یابد تا جریان خود را در بخشهای مختلف نفرون آغاز کند. مویرگهای کلافکی از نفوذپذیری خیلی بیشتری نسبت به مویرگهای سایر نقاط بدن برخوردار هستند. اپی تلیوم پوشینه بومن پایکدار و شکافدار است این شکافها توسط غشای نازکی بسته شده اند. غشای کلافکی از عبور آزاد مواد خنثی با قطر بیشتر از ۸ نانومتر جلوگیری می کند. بنابراین غشای کلافکی با وجود تراوایی بسیاری که دارد دارای تراوایی انتخابی است.

آناتومی کلیه

کلیه‌ها یک جفت عضو لوبیایی شکل و قهوه‌ای رنگ می‌باشند که در طرفین ستون فقرات و در موازات اصلی مهره ۱ تا ۳ کمری قرار دارند.[۲] کلیه راست اندکی پایین‌تر از کلیه چپ قرار دارد. کلیه‌ها در انسان بر روی جدار خلفی شکم و بیرون از حفره صفاق قرار دارند. وزن هر کلیه در بالغین ۱۵۰ گرم می‌باشد و اندازه آن تقریباً با مشت بسته برابر است. میانه کلیه دارای فرورفتگی به نام ناف است که شریان و ورید کلیوی، اعصاب، عروق لنفاتیک و حالب از آن می‌گذرند. حالب ادرار نهایی را به مثانه می‌برد تا ذخیره شده و سپس دفع گردد. کلیه از کپسولی پوشیده شده‌است تا از آن، محافظت شود. در صورت برش طولی، دو ناحیه عمده دیده می‌شود که عبارتند از قشر که در بیرون قرار گرفته‌است و قسمت مرکزی که ناحیه داخلی است. قسمت مرکزی به بافت مخروطی شکل به نام هرم‌های کلیه تقسیم شده‌است. قاعده هر هرم بر روی لبه‌های بین قشر و قسمت مرکزی قرار گرفته‌است و راس آن در پاپیلا است که به درون فضای لگنچه کلیه، برجسته می‌شود. لگنچه استطاله قیفی‌شکل انتهای بالایی حالب است. لبه خارجی لگنچه به دو حفره به نام کالیس‌های بزرگ تقسیم می‌شود که رو به پایین امتداد می‌یابند و به کالیس‌های کوچک تقسیم می‌شوند. کالیس‌های کوچک ادرار لوله‌های هر پاپیلا را جمع‌آوری می‌کنند. کالیس‌ها، لگنچه و حالب، ادرار را به سمت مثانه پیش می‌برند و تا زمان دفع در آن جا ذخیره می‌شود.

وظایف کلیه چیست

یکی از اصلی‌ترین وظایف کلیه بیرون راندن مواد زاید تولید شده بر اثر متابولیسم یا خورده شده، می‌باشد. کنترل حجم و ترکیبات مایعات بدن نیز از کارکردهای کلیه می‌باشد. قسمت عمده حفظ تعادل بین میزان دریافت و میزان دفع در مورد آب و تقریباً تمام الکترولیت‌های بدن بر عهده کلیه‌ها می‌باشد. کلیه‌ها مهم‌ترین وظیفه خود را با تصفیه پلاسما و برداشت مواد از فیلتر، بسته به نیازهای بدن انجام می‌دهند. کلیه‌های با دفع مواد ناخواسته به توسط ادرار بدن را تمیز کرده و مواد مورد نیاز را به خون بازمی‌گردانند.

نحوه کارکرد کلیه ها

خون از طریق سرخرگ از قلب به کلیه وارد می‌شود. خون با گذشتن از میلیون‌ها صافی کوچک (گلومرول‌ها)، تمیز می‌شود. مواد دفعی از طریق میزنای (حالب) عبور کرده و به عنوان ادرار در مثانه جمع می‌گردد. خون تصفیه شده از طریق سیاهرگ‌ها به جریان خون بر می‌گردد. هنگامی که مثانه پر از ادرار می‌شود از طریق پیشابراه (میزراه) ادرار از بدن خارج می‌شود. کلیه‌ها هر ۲۴ ساعت جمعاً حدود ۲۰۰ لیتر از مایعات بدن را تصفیه و به جریان خون بازمی‌گردانند. حدود ۲ لیتر مایع به صورت ادرار از بدن دفع می‌شود در حالی که باقی‌مانده یعنی حدود ۹۸ لیتر به بدن بازمی‌گردد. ادرار دفع شده تقریباً ظرف مدت ۱ تا ۸ ساعت در مثانه ذخیره شده‌است

بیماری کلیه ها چیست

بیماری کلیوی حاد یا نارسایی حاد کلیه: وقتی که ناگهان کار کلیه‌ها متوقف می‌شود. بیماری کلیوی مزمن (کهنه) یا نارسایی مزمن کلیه: در این نوع رشد این پروسه و روند بیماری در طی چند ماه یا حتی چند سال طول می‌کشد و چنانچه درمان نشود، می‌تواند باعث از کار افتادن یک کلیه یا هر دوی آن‌ها شود. نشانه‌ها و علائم هر نوع بیماری بستگی به شدت آن دارد. بیماری نوع اول اغلب پس از یک عمل جراحی پیچیده یا یک ضربه یا آسیب جدی رخ می‌دهد که علائم آن مثل جمع شدن فلوید، خون‌ریزی داخلی، سرگیجه و حالت کما به‌طور یک دفعه و ناگهانی خودشان را بروز می‌دهند که خوشبختانه در بسیاری از بیماران با درمان مناسب کلیه‌ها به وضعیت طبیعی یا نزدیک به آن بازمی‌گردند. بیماران مبتلا به بیماری کلیوی مزمن، معمولاً با کاهش دائمی عملکرد کلیه‌ها مواجه می‌شوند که بیماری فشار خون و دیابت از رایج‌ترین دلایل آن است. درحقیقت بیش از ۴۰ درصد بیمارانی که به بیماری دیابت نوع یک مبتلا هستند، دچار بیماری کلیه مزمن نیز خواهند شد. چنانچه بیماری دیابت کنترل شود، احتمال ناراحتی کلیه کاهش پیدا می‌کند.

بیشتر بخوانید : کپسول برای پروستات ♥ کپسول اسلیم مکس ♥ کپسول پونیکا ♥ کپسول پابا ♥ کپسول پیاسیدین